دوشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۴۰۴ - 
تحلیل ها و آرای موسی غنی نژاد:
در سال‌های گذشته بسیاری از محققان در جریان بررسی ریشه‌های انقلاب اسلامی به تاثیر عوامل اقتصادی نیز اشاره کرده‌اند. این افراد معتقدند عواملی مانند شکاف طبقاتی در سال‌های منتهی به انقلاب ۵۷ یکی از عوامل موثر در وقوع انقلاب اسلامی بوده اند. بااینحال برخی از اقتصاددانان همانند غنی‌نژاد معتقدند که این ادعا صحت ندارد. براساس سخنان غنی‌نژاد، هرچند که محمدرضاشاه هیچ اندیشه تئوریک اقتصادی نداشت، بااینحال برخلاف آنچه گفته می‌شود، سرسپرده امپریالیسم نیز نبوده است. غنی نژاد در پاسخ به سوال دلیل اصلی نارضایتی مردم از حکومت محمدرضاشاه پهلوی چه بود؟ معتقد است که «علت اصلی نارضایتی مردم این بود که احساس می‌کردند در جامعه نقشی ندارند و از فرآیند‌های تصمیم‌گیری کنار گذاشته شده‌اند. این احساس حذف‌شدگی و عدم مشارکت، بیش از هر عامل اقتصادی دیگری، موجب بروز نارضایتی و درنهایت وقوع انقلاب شد.». «در دهه ۵۰، با افزایش درآمد‌های نفتی، شاه احساس کرد که دیگر نیازی به بخش خصوصی ندارد. پیش از این، در دوره‌ای که منابع مالی کافی در دسترس نبود، بخش خصوصی و مردم برای شاه اهمیت داشت؛ زیرا این بخش سرمایه‌گذاران خارجی را جذب می‌کرد، خود نیز سرمایه‌گذاری می‌کرد و در نهایت به توسعه صنعتی کشور کمک می‌کرد. در آن زمان، عمده وام‌هایی که شاه از کشور‌های خارجی می‌گرفت، صرف هزینه‌های تسلیحاتی می‌کرد و این منابع مالی برای اجرای برنامه‌های اقتصادی بلندپروازانه کافی نبود. اما در دهه ۵۰، افزایش درآمد‌های نفتی این محدودیت را برطرف کرد. در بازه‌ای کوتاه، حدود یک تا یک‌ونیم سال، درآمد‌های ارزی حاصل از صادرات نفت ایران از حدود ۲میلیارد دلار به ۲۰میلیارد دلار رسید و در نتیجه، درآمد نفتی کشور ۱۰برابر شد». برنامه «رصدخانه اقتصاد» در یک مصاحبه تصویری با عنوان «ریشه‌یابی سقوط شاه» با حضور موسی غنی‌نژاد، به بررسی عوامل وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ پرداخته است.
کد خبر: ۳۹۷۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۳
چهارمین نشست بررسی فروپاشی رژیم پهلوی و وقوع انقلاب اسلامی؛
فرشاد مومنی با نگاهی تاریخی- تطبیقی اقدام به مقایسه بی طرفانه دولت پهلوی دوم با جمهوری اسلامی نموده و ضمن بیان نقاط قوت و ضعف ها، اقدام به ارایه هشدار‌ها و ذکر آسیب‌ها می‌نماید. مومنی، ده سال اول انقلاب را از جمله سال‌های بسیار مطلوب با عملکرد درخشان و طرح‌های کارامد و کم پیامد ارزیابی کرده و انحطاط در اقتصاد کشور را بعد از پذیرش طرح‌های بانک جهانی می‌داند. وی درباره پیشرفت طنعتی ادعا شده در دوره پهلوی دوم می‌گوید که، در قله رونق صنعتی پهلوی، توان تولید صنعتی ایران، این بود که از کانال کل درآمد‌های صادراتی صنعتی ایران، حداکثر می‌توانسته مواد اولیه مورد نیاز سه روز تولید صنعتی ایران را تامین کند که نشان دهنده وابستگی غیرمتعارف و مونتاژکاری افراطی است که بخش اعظم ارزش افزوده ایجاد شده در فعالیت‌های صنعتی را به دلیل خصلت مونتاژکارانه و وابسته اش، به خارج از کشور بر می‌گردانده است. مومنی بشدت درباره شوک درمانی ارزی و قیمتی سال ۱۴۰۳ و اثرگذاری‌های آن بر اقتصاد و شرایط اجتماعی در سال ۱۴۰۴، هشدار داده و آن را تابع نوعی نابخردی کارشناسانه یا سونیت آشکار می‌داند.
کد خبر: ۳۹۷۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۳
داود راكی :
سه‌جزیره کوچک ایرانی که هم اکنون موضوع مباحث مرزی میان ایران و امارات قرار گرفته، درحقیقت تا مدت‌ها، بخشی از مجمع‌الجزایر هرمز شناخته می‌شدند و کسی آن‌ها را با اسامی مستقل نمی‌شناخت، اما با کشف منابع نفتی در فلات قاره و نیز صف‌بندی بلوک شرق و غرب در خلال دهه‌های پنجاه تا نود میلادی و ایجاد شرایط جنگ سرد، هر وجب از سرزمین‌های حوزه خلیج‌فارس ارزش طلا پیدا کرد و بر سر سابقه مالکیت برخی از جزایر آن ادعا‌هایی بروز نموده است. اصل ادعا‌ها به حکومت نیابتی و غیرمستقل طایفه‌ای به‌نام قاسمی‌ها (مهاجران عراقی) بر برخی از جزایر و مناطق ساحلی خلیج‌فارس بازمی‌گردد که داستان و حکایت مفصلی دارد و از نظر حقوق بین الملل ادعایی مهمل بشمار می‌رود. علاوه‌براین حفاظت از حدود و ثغور مرزی و حفظ تمامیت آن‌ها ما را به شناخت هرچه‌بیشتر تاریخ و جغرافیای سرحدات بری و بحری ملزم می‌نماید و کوتاهی در این امر می‌تواند منافع ملی ما را خدشه‌دار سازد.
کد خبر: ۳۹۶۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۸
فاطمه ذکاوتی‌قراگزلو:
عربستان از درون کتابی به قلم رابرت لیسی روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی است که در سال ۱۹۸۱ به چاپ رسید و با استقبال خوانندگان مواجه و به زبان‌های گوناگون ترجمه شد. اما دولت عربستان از انتشار آن سخت ناخرسند بود. بعد‌ها لیسی با هماهنگی با دولت عربستان اقدام به نگارش نسخه‌ی جدیدی از این کتاب نمود. کتاب عربستان از درون ترجمه این نسخه تعدیل شده به قلم آقای محمدعلی عسگری است که توسط نشر کویر در سال ۱۴۰۱ چاپ شده است.این کتاب خواندنی است و آدمی را به اندیشیدن و ناخودآگاه مقایسه وامی‌دارد. در مقایسه با ملت و جامعه مدنی و به‌ویژه زنان ایران، هنوز بافت جمعیتی عربستان و تفکر آنان قبیله‌ای و سنتی و مذهبی است. اما به‌قول نویسنده کتاب، عربستان سعودی از جمله اندک کشور‌هایی است که نهاد هرمی قدرتش از ساکنان جوان این کشور پیشگام‌تر است. وقتی کشوری در عین حفظ استقلال و منافع کشورش در جبهه درست در کنار قدرت‌های جهانی قرار گیرد می‌تواند در بزنگاه‌های تاریخی خود را از مهلکه نجات دهد، دقیقاً مانند پوست‌اندازی‌ای که عربستان پس از ۱۱ سپتامبر انجام داد.
کد خبر: ۳۹۱۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
محمدکاظم حقانی‌فضل:
چندی پیش جلسه گفت‌وگویی بین دو جامعه‌شناس دین با موضوع دینداری در ایران برگزار شد. در این گفتگو دکتر حسن محدثی گیلوایی گزارش‌هایی مبنی بر کاهش و افول دینداری در ایران ارائه داد و در نقطه مقابل دکتر علی‌رضا شجاعی‌زند ضمن نقد پیمایش‌های انجام‌شده معتقد بود آنچه در ایران رخ داده تحول دینداری است نه تنزل. به نظر می‌رسد برای اینکه بتوانیم با هر یک از این جامعه‌شناسان دین همراهی یا مخالفت کنیم نخست باید پاسخی به چند پرسش بیابیم و سپس به ارزیابی سخنان جامعه‌شناسان دین برسیم و بین تحول و تنزل داوری کنیم. به این منظور نخست گزارشی گذرا از مناظره این دو استاد جامعه‌شناسی دین را مرور می‌کنم و سپس به پرسش‌های بایسته این بحث می‌پردازم.
کد خبر: ۳۹۱۰۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶
خرید تیک آبی توییتر؛
در جریان وقوع انقلاب اسلامی نوعی تاکید ناپیدای خاص بر هم بندی غیرقابل تشکیک ، انقلاب( بعنوان یک رویداد تا اجرا شدن یک سنت الهی)،با نظام جمهوری اسلامی( نوعی ساخت حکومتی تا نوعی رسالت تاریخی آخر الزمانی) و جریان مدیریتی کشور( عاملین و کارگزاران نظام حکومتی تا مقدس سازی و مصون پنداری حریم مدیریتی) وجود داشت. هم بندی که ضمن درست بودن، نباید با قید مطلق بدان نگریست و نیازمند تفکر انتقادی و باور تکاملی مستمر برای تقویت جریان انقلاب و کنار نهادن برخی از افراد و جریانات است.هم بندی افراطی که باعث شد، بعضی ها با صلاحیت های نداشته، بور بخورند و بالا بیایند. ورای بحث حاضر ، خبر می رسد که وزیر محترم تعاون،کار و رفاه اجتماعی تیک ابی توئیتر را خریداری کرده است. چرا کسی نمی پرسد که ایا فعالیت در توئیتر مجاز است یا خیر؟ اصلا سید صولت مرتضوی می تواند یک ایمیل درست کند و یک پاورپوینت برای خودش بسازد؟ گام دوم انقلاب ،گام تسویه هاست. منطقی گفتیم نشندید، قانونی می گوییم نمی پذیرد،گویا زبان تعامل باید به گونه دیگر تغییر کند،چرا که منابع و منافع ملی و ارزشی و انقلابی ، قابل معامله با رفاقت و محفل و لابی نیست.
کد خبر: ۳۸۹۹۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۰
حلقه خودی‌ها از دهه ۸۰ تنگ‌تر شد؛
موسی غنی‌نژاد یکی از دلایل دولتی شدن اقتصاد ایران بعد از انقلاب ۵۷ را مسائل ایدئولوژیک می‌داند. این اقتصاددان می‌گوید در زمان وقوع انقلاب اسلامی رشد اقتصادی کشور متوقف شد، اما به دلیل اینکه فروش نفت انجام می‌شد، افت زیادی تجربه نشد و در نتیجه چندان به چشم نیامد. موسی غنی‌نژاد در چهارمین همایش و نمایشگاه اقتصاد صنایع پلاستیک از آفاتی سخن می‌گوید که دامن گیر وضعیت اقتصادی کشور شده است.
کد خبر: ۳۸۹۶۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۱
امیرعبداللهیان:
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: ما هیات حاکمه فعلی افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسیم و بر لزوم تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تاکید داریم.
کد خبر: ۳۸۸۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۴
تجمیع فقه و دین در اقتصاد؛
اقتصاد اسلامی از ابتدای انقلاب اسلامی تلاشی برای تجمیع فقه و دین در اقتصاد بوده است. تلاشی که هنوز بعد از سال‌ها اختلاف نظر‌های فراوانی بر سر این پرسش وجود دارد که اصلا اقتصاد اسلامی چیست و اقتصاد اسلامی داریم یا خیر.فقهای اسلامی درباره اقتصاد اسلامی نظریات بسیاری ابراز کرده‌اند. طبق بیشتر منابع آغازگر ایده اقتصاد و بانکداری اسلامی نظریان فقیهی شیعه و عراقی به نام محمدباقر صدر بوده که مخالف سیاسی نظام وقت عراق بوده و آثاری مانند «اقتصادنا» و «بانک بدون ربا» در اسلام را تالیف کرده است.اغلب صاحب‌نظران اقتصاد اسلامی همچون محمدباقر صدر معتقدند اقتصاد اسلامی را می‌توان به صورت قسمتی از علم اقتصاد دانست، در این صورت، اقتصاد اسلامی نه علم مستقل قلمداد می‌شود و نه ماهیت علمی علم اقتصاد را نفی می‌کند. بلکه اقتصاد اسلامی، یک مکتب اقتصادی در کنار سایر مکاتب اقتصادی است.
کد خبر: ۳۸۸۱۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۸
محمود فرشیدی مطرح کرد:
ایکنا به مناسبت چهل‌وچهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران گفت‌وگویی با محمود فرشیدی، وزیر اسبق آموزش و پرورش و دبیر کل کانون تربیت اسلامی کشور انجام داده و به موضوع دستاورد‌های نظام آموزش و پرورش طی چهار دهه و مسیر پیشرو پرداخته است که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید. دبیر کل کانون تربیت اسلامی کشور معتقد است: پس از انقلاب افق‌های اجتماعی برای فعالیت معلمان گشوده شد. معلمان با توجه به پایگاه اجتماعی و محبوبیتی که داشتند در پیروزی انقلاب اسلامی میاندار بودند؛ و شهید رجایی و شهید باهنر که معلم بودند به ریاست جمهوری و نخست‌وزیری رسیدند و الگو و تراز انقلاب اسلامی شدند.
کد خبر: ۳۸۶۴۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۰
سومین قطعنامه از سال 1399؛
بر اساس اخبار منتشره در روز پنجشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۱ ، قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده آمریکا و تروئیکای اروپا که در تداوم سیاست فشار حداکثری و اتهام پراکنی به جمهوری اسلامی ایران پیرامون مسائل ادعایی پادمانی ارائه شد، به تائید شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رسید. این سومین مصوبه از سال 1398 برعلیه ایران است.
کد خبر: ۳۸۴۷۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۷
نگاه علمی به حوزه نظامی ؛
محمد درودیان نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس در یادداشتی به تشریح استفاده از تجربه جنگ با عراق برای بهره‌برداری در آینده پرداخت. هرگونه بحث درباره «تجربه وقوع جنگ با عراق»، بجای محدود شدن آن در گذشته و تبدیل به خاطرات و مناقشات سیاسی، تاریخی، در نسبت با «جنگ آینده» قابل بهره‌برداری است و به این اعتبار بررسی آن ضرورت دارد. از نظر روش‌شناختی بررسی تجربه جنگ در نسبت با جنگ آینده، در پاسخ به سه پرسش قابل بررسی می باشد: مسئله مورد بحث در نسبت گذشته با آینده، به چه معناست؟ با چه روشی باید برای واکاوی این مسئله اقدام کرد؟ چهارچوب و محورهای بحث کدام است؟ پاسخ به پرسش‌های سه گانه در ادامه خواهد آمد.
کد خبر: ۳۸۳۷۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۷
رفع توقیف کتاب اسلام‌گرایی؛
کتابی با محتوای اسلام‌ستیزانه منتشر و بنا به دلایلی از بازار کتاب جمع‌آوری می‌شود و پس از پنج ماه رایزنی بدون هیچ‌گونه جرح و تعدیلی و تنها با افزودن مقدمه‌ای کوتاه و ساده‌انگارانه مجدداً روانه بازار می‌شود. در این بین بر ما پوشیده است که این رایزنی‌ها با دفتر توسعه کتاب چگونه به فرهنگ مدارا انجامیده است؟ آیا گستره فرهنگ مدارا شامل انتشار کتاب‌هایی هم می‌شود که انقلاب اسلامی ایران را جنبشی فاشیستی می‌خوانند؟ آیا وزارت ارشاد سابق سازوکار ممیزی را صرفاً برای نمایش سرپا نگه داشته بود؟ رفتار دوگانه مسئولان وقت وزارت ارشاد در توقیف و رفع توقیف کتاب‌ها ممکن است بهترین حربه برای تبلیغ و برجسته‌شدن کتاب‌هایی اینچنینی در فضای عمومی باشد. درست در زمانه‌ای که جریان‌های اسلام‌ستیزی و اسلام‌هراسی توسط رسانه‌های معاند در بخش‌های وسیعی از جهان تبلیغ می‌شود، انتشار چنین کتاب‌هایی چه توجیهی دارد؟
کد خبر: ۳۸۱۹۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۳
سیدمحمدرضا مرندی تبیین کرد:
سیدمحمدرضا مرندی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: ممکن است این سوال مطرح شود که مردم چگونه می‌توانند مبنای مشروعیت حکومت اسلامی باشند؟ جواب این است که حقوق شرعی فقط حق الله نیست بلکه حکومت برای مشروعیت پیدا کردن باید متضمن حق الناس هم باشد.
کد خبر: ۳۸۰۰۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۱
قنبریان:
حجت‌الاسلام قنبریان پژوهشگر حوزه عدالت معتقد است که تندترین نقد‌ها به جمهوری اسلامی از درون پایگاه آرمان‌های انقلاب است و این یک فرصت است.
کد خبر: ۳۷۹۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۲
صنعت خودرو؛
سردار کوثری گفت: سپاه براساس قانون و پس از تأیید فرمانده معظم کل قوا می‌تواند به عرصه‌های مختلف غیرنظامی از سازندگی کشور گرفته تا مسایل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و مانند این ورود کند.
کد خبر: ۳۷۷۲۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۵
ساخت مال‌ها؛
خیلی از شهروندان شهر‌های بزرگ ازجمله تهران خرید خود را از کشور‌های همسایه نظیر ترکیه، دبی و... انجام می‌دهند که طی همین خرید ارز از کشور خارج می‌شود، اما با فراهم کردن همان بستر و ساختن مجتمع‌های کامل که هم تفریحی هستند و هم شرایط خرید را فراهم می‌کنند می‌توان نیاز آن‌ها را برآورد که درنتیجه هم از خروج ارز جلوگیری می‌شود و هم به فضای فراغتی در شهر اضافه می‌شود.
کد خبر: ۳۷۳۳۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۱
معرفی کتاب؛
«سرگذشت پنجاه کنشگر اقتصادی ایران» کتابی است ۸۰۰ صفحه‌ای که توسط فریدون شیرین‌کام و ایمان فرجام‌نیا نوشته شده و توسط انتشارات فرهنگ صبا به بازار نشر راه یافته است. این کتاب روایتگر زندگی و کار ۵۰ فعال اقتصادی در ۱۵۰ سال گذشته است که با محمدحسن امین‌الضرب آغاز می‌شود.
کد خبر: ۳۶۶۰۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۳
مهاجرت نخبگان؛
آن فرهنگی که می‌تواند جامعه را از جهت نخبه پروری عقیم سازد، همان فرهنگ غربزدگی است. غربزدگی تصویری رؤیایی از غربی شدن را به جامعه نشان می‌دهد، ولی هرقدر که جامعه غربزده پیش می‌رود به شاخص‌های توسعه و پیشرفت نمی‌رسد تا آنجا که به سراب بودن آن تصاویر پرطمطراق پی‌می‌برد.
کد خبر: ۳۶۵۷۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
کرسی‌های آزاد اندیشی؛
چند ماه است حجت الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در ادامه مباحث کرسی‌های آزاد اندیشی به مقوله نظام سازی و دولت سازی می‌پردازد و ایشان مصداق دولت سازی اسلامی موجود را در قالب «دولت-ملت» مطرح می‌کند. انعکاس مطالب استاد مهاجرنیا در رسانه‌ها، منتقدانی را به وجود آورده است. از جمله میثم لطیفی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشوچند روز گذشته در مدرسه «حکمرانی شهید بهشتی» گفته است: «دولت - ملت» الگوی غربی است و ما علی المبنا طرفدار نظام «امت و امامت» هستیم.
کد خبر: ۳۶۱۷۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۴